Balkan Anayasa Yargısının Kalbi Antalya'da Attı

Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi'nin ev sahipliğinde gerçekleşen Balkan Anayasa Mahkemeleri Forumu 3. Konferansı, bölge ülkelerinin yüksek yargı organlarını bir araya getirdi. Antalya, hukukun üstünlüğü ve insan hakları ekseninde küresel bir diyalog köprüsü kurdu.

ANTALYA - Balkan Anayasa Mahkemeleri Forumu'nun 3. Konferansı, Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) ev sahipliğinde 14 Kasım 2025 tarihinde Antalya'da, Adalet Teşkilatını Güçlendirme Vakfı (ATGV) Eğitim ve Sosyal Tesisleri'nde büyük bir katılımla gerçekleştirildi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın mesajıyla başlayan ve "İnsan Haklarının Standardizasyonu ve Anayasa Yargısının Rolü" temasıyla düzenlenen konferans, bölge ülkeleri arasında anayasal diyaloğun güçlenmesi açısından tarihi bir dönüm noktası oldu.                                                                   Konferansa; Arnavutluk, Bulgaristan, Karadağ, Kosova, Kuzey Makedonya ve Türkiye'nin tam üye olduğu Forumun yanı sıra Bosna-Hersek, Hırvatistan ve Romanya gibi gözlemci statüsündeki ülkelerin anayasa mahkemesi başkan ve üyeleri katılım sağladı. Ayrıca Afrika ve Asya Anayasa Yargısı birliklerinden temsilciler ile Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) yargıçlarının da konferansta yer alması, toplantının uluslararası çapta önemini bir kez daha gösterdi. - Ortak Değerler ve Diyalog Vurgusu AYM Başkanı Kadir Özkaya, açılış konuşmasında, Forumun 2023 yılında Sofya'da atılan imzalarla kurulduğunu hatırlatarak, Balkan coğrafyasında anayasal değerlerin korunması, demokrasi ve insan haklarının güçlendirilmesi amacıyla bu platformun kurulduğunu belirtti. Antalya'nın binlerce yıllık medeniyetlere ev sahipliği yapmış olmasının, Forumun kapsayıcılığı açısından sembolik bir anlam taşıdığını vurguladı. Başkan Özkaya, konuşmasının merkezine "İnsan Haklarının Standardizasyonu ve Anayasa Yargısının Rolü" temasını alarak, küreselleşen dünyada anayasa yargısının artık ulusal sınırları aşarak evrensel hukuk normları ve uluslararası yargı içtihatlarıyla şekillendiğini söyledi.   Özkaya, "Anayasa mahkemeleri arasındaki işbirliği, günümüzde ulusal sınırları aşan bir hukuk kültürünün oluşmasında kilit rol oynamaktadır," ifadelerini kullandı. Forumun, bölgedeki çeşitliliği bir zenginlik olarak görüp, insan hakları, adalet ve anayasanın üstünlüğü ilkelerinde buluşan bir diyalog zemini sunduğunu kaydetti. - Bölgesel Dayanışma ve Kalıcı İşbirliği Hedefi Balkan Anayasa Mahkemeleri Forumu Daimî Sekretaryası ve Bulgaristan Anayasa Mahkemesi Başkanı Pavlina Panova, Forumun başlangıçtaki fikir paylaşımından, somut adımların atıldığı bir işbirliği platformuna dönüştüğünü ifade etti. Panova, teknik işbirliğinin yanı sıra kurulan kişisel dostlukların da önemine değinerek, uzun dönemli, verimli ve anlamlı bir işbirliğine imza attıklarını vurguladı. - "Anayasal Diyalog Güçlenecek" Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Muhsin Şentürk ve Danıştay Başsavcısı Cevdet Erkan da yaptıkları konuşmalarda anayasa mahkemelerinin, sadece hukuku uygulayan değil, temel hak ve özgürlükleri koruyan ve toplumun vicdanındaki adalet duygusunu pekiştiren kurumlar olduğuna dikkat çekti. Şentürk, "Balkanlar'da istikrarı, güvenliği, adaleti tesis etmenin yolu sürekli diyalog ve güvene dayalı işbirliğinden geçmektedir," dedi. - Özel Oturumda İlişkiler Değerlendirildi Konferans programı kapsamında ayrıca, Foruma üye ülkelerin anayasa mahkemeleri başkan ve üyelerinin katılımıyla, anayasa yargısı alanındaki ilişkilerin daha da geliştirilmesine yönelik atılacak adımların değerlendirildiği özel bir oturum da gerçekleştirildi. Bu özel oturum, bölgesel işbirliğinin geleceğine dair somut adımların atılmasına olanak sağladı. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Türkiye Hâkimi Saadet Yüksel’in kapanış konuşmasıyla sona erecek olan Forum, bölge ülkeleri arasında anayasal diyaloğun ve ortak hukuk kültürünün gelişmesine önemli katkılar sunmayı hedefliyor.